Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe
Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe
Posłuchaj na streamingu: https://ffm.bio/radionaukowe
Subskrybuj:    / @radionaukowe  
Strona: https://radionaukowe.pl
Facebook:   / radionaukowe  
Instagram:   / radionaukowe  
❌ Twitter:   / radionaukowe  
Odwiedź LAMU:    / @letniaakademiamlodychumyslow  
Zobacz więcej:    • Radio Naukowe poleca  
Kontakt: [email protected]

Jak na owe czasy ogromna, świetnie wyszkolona armia mongolska w XIII wieku zalała Europę przyzwyczajoną do zupełnie innego stylu prowadzenia wojen, po czym równie szybko zniknęła. Starcia te nazywano walką kosmosu z chaosem. O imperium mongolskim oraz sztandarowym w polskiej historiografii starciu z Mongołami, czyli o bitwie legnickiej z 9 kwietnia 1241 roku, rozmawiam z prof. Aleksandrem Paroniem z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.

Imperium mongolskie zrodziło się w Azji Środkowej. Było produktem charyzmy i umiejętności militarnopolitycznych jednego człowieka: Temudżyna zwanego Czyngischanem. W Europie na początku niewiele o nich wiedziano, europejscy władcy widzieli w nich nawet potencjalnie chrześcijańskich sojuszników w walce przeciwko muzułmanom. Szybko okazało się, że zamiast wsparcia, Mongołowie stali się zagrożeniem.

W 1238 roku na Węgry dotarło kilkadziesiąt tysięcy Połowców, uciekających przed wojownikami z Azji Środkowej. Uchodźcy twierdzili, że celem zbliżających się wojsk jest podbój całego świata. Rzeczywiście Mongołowie mieli ku temu warunki.

Ich metody walki zupełnie nie przystawały do europejskich. – Na Zachodzie wojny rozstrzygano poprzez rozerwanie szyku, jakieś decydujące starcie – opowiada prof. Paroń. Mongołowie takich starć unikali, stosowali walkę manewrową. Wojska były głównie konne, niezwykle szybkie i łatwe do zmobilizowania. Każdy jeździec świetnie strzelał z łuku kompozytowego (uczono się tego od dziecka), broni znacznie szybszej i z większym zasięgiem niż europejskie kusze (śmiertelny zasięg 200 metrów dla łuku wobec 70 metrów kuszy!). Do tego znali wagę informacji i umieli je zdobywać (orientowali się na przykład w relacjach między europejskimi władcami) i potrafili operować terrorem: atakować słabiej bronione miejsca, używać cywilów jako żywych tarcz, być na tyle okrutni, by przestraszyć i skłonić do poddania się.

W 1241 roku na Węgry i Polskę ruszyło aż 60 tysięcy konnych. – Na tamte czasy to jest ogromna liczba – wskazuje mój gość. W bitwie w okolicach Legnicy (do dziś nie wiadomo, gdzie dokładnie) z Mongołami starły się wojska pod wodzą Henryka Pobożnego, władcy ze śląskich Piastów. Bitwa była ciężka dla obu stron. Mongołowie zaskoczyli Polaków, posiłki z Czech nie zdążyły dojechać, wiemy, jak to się skończyło: śmiercią Henryka i zwycięstwem Mongołów. Szczegółowy – aż nazbyt – opis  bitwy znamy jednak tylko z kroniki Długosza… napisanej ponad 200 lat po bitwie z wyraźnym celem politycznym: bitwa legnicka i ofiara Henryka Pobożnego miały być zapowiedzią późniejszej wielkości państwa polskiego. Mongołów Długosz oskarżał o picie końskiej krwi (prawda) i bycie brzydkimi karłami z piekła rodem (nieprawda).

W odcinku usłyszycie też, dlaczego Mongołowie po prostu wrócili z Europy do siebie, dlaczego imperium się rozpadło i czym mongolskie konie różniły się od europejskich (były milsze). Słuchajcie uważnie, pojawia się też kontrowersja odnośnie do bitwy pod Grunwaldem!

POLECAMY INNE MATERIAŁY:
   • Radio Naukowe  Wszystkie odcinki  
   • Fizyka  
   • Biologia  
   • Astronomia  
   • Psychologia  
   • Zwierzęta  
   • Religia  
   • Historia  
   • Historia życia  
   • Geografia  


00:00 01:18 Wstęp
01:18 7:16 XIII wiek okiem azjatyckich ludów
7:16 13:39 Koczowniczy tryb życia a rozwój państwa mongolskiego
13:39 17:20 Czego nauczyli się od Chińczyków?
17:20 23:02 Atak na Europę
23:02 25:58 Co Mongołowie wiedzieli o Europie?
25:58 33:00 Potęga wojskowa Mongołów
33:00 45:25 Atak na Polskę
45:25 51:53 Opis najazdu wg Jana Długosza
51:53 59:22 Spożywanie koniny i picie krwi
59:22 1:02:54 Czy Mongołowie byli okrutniejsi niż europejscy rycerze?
1:02:54 1:05:34 Wojska mongolskie na Węgrzech
1:05:34 1:13:06 Pozytywne aspekty przybycia do Europy

Radio Naukowe włącz wiedzę!

#RadioNaukowe #KarolinaGłowacka