เรื่องราวจะเกิดขึ้นในตอนที่โจโฉพ่ายแพ้ให้กับจิวยี่ ถูกไฟเผากองเรือจนจมลงสู่ก้นทะเล เตียวเลี้ยวพาโจโฉหนีเอาชีวิตรอดขึ้นฝั่งมาได้ โจโฉตั้งใจที่จะหนีไปที่เมืองลำกุ๋น

ขงเบ้งได้วางแผนให้จูล่ง เตียวหุย นำทหารไปดักจับโจโฉที่กำลังหนี กวนอูที่ไม่ได้รับมอบหมายภารกิจจึงทักท้วง ขงเบ้งจึงบอกว่ากวนอูกับโจโฉเคยมีบุญคุณกันมาก่อน เกรงว่าหากให้กวนอูไปสกัดจับโจโฉ กวนอูจะทำเสียการใหญ่ปล่อยให้โจโฉหนีรอดไปได้ กวนอูจึงเอาหัวเป็นประกันหากโจโฉหนีไปได้ตนเองยอมตาย หลังจากทำฑันณ์บนไว้ ขงเบ้งจึงอนุญาต

กวนอูไปดักสกัดโจโฉที่ตำบลฮัวหยง ซึ่งโจโฉก็หนีมาทางนี้จริงๆ ท ำให้ทั้งสองคนได้พบหน้ากัน โจโฉได้ทวงบุญคุณเมื่อครั้งอดีต กวนอูจึงได้ปล่อยโจโฉไป จากนั่นกวนอูก็กลับมาที่ค่ายเพื่อจะรับโทษตามที่ตกลงไว้ ขงเบ้งห้ามปรามโดยบอกว่าที่ทำทั้งหมดก็เพื่อให้กวนอูแทนคุณโจโฉจะได้ไม่ติดค้างกันอีก และนอกเหนือจากนั้น ขงเบ้งยังมีเจตนาอื่นแอบแฝงด้วย

แหล่งที่มา/แหล่งสืบค้น
1.สามก๊ก ฉบับเจ้าพระยาพระคลัง(หน)
2.สามก๊ก ฉบับวณิพก
3.สามก๊ก ฉบับคนขายชาติ
4.ซีรีส์สามก๊ก ปี 1994
5.ซีรีส์สามก๊ก ปี 2010
6ภาพยนต์ สามก๊ก ตอนโจโฉแตกทัพเรือ

สามก๊ก เป็นวรรณกรรมจีนอิงประวัติศาสตร์ ที่เรื่องราวและเหตุการณ์ต่าง ๆ เกิดขึ้นจริงในประวัติศาสตร์ของจีน (ค.ศ. 220280) ซึ่งเนื้อหาโดยรวมเป็นการเล่าแบบบรรยายเกี่ยวกับเหตุการณ์ในปลายสมัยราชวงศ์ฮั่น มีที่มาจากสามก๊กจี่ จดหมายเหตุประวัติศาสตร์ที่ตันซิ่วเป็นผู้บันทึกในสมัยราชวงศ์จิ้น แบ่งเนื้อหาออกเป็น 3 เรื่อง คือ จดหมายเหตุก๊กวุ่ย (วุ่ยก๊ก) จดหมายเหตุก๊กจ๊ก (ก๊กถ๊ก) จดหมายเหตุก๊กง่อ (ง่อก๊ก) ใช้เวลารวบรวมนานกว่า 30 ปี จนได้จดหมายเหตุสามก๊กที่มีความยาวถึง 65 เล่มสมุด ต่อมาสมัยราชวงศ์เหม็ง (หมิง) นักปราชญ์จีนหลอกว้านจง ได้นำเอาจดหมายเหตุของตันซิ่วมาแต่งเป็นนิยายให้มีความสนุกสนานที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับการเมืองเรียกว่า สามก๊กจี่ทงซกเอี้ยนหงี ที่มีความหมายว่า จดหมายเหตุสามก๊กสำหรับสามัญชน

การแปลสามก๊กในประเทศไทย
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชมีพระราชดำรัสให้แปลพงศาวดารจีนเป็นภาษาไทย 2 เรื่องคือไซฮั่น แปลโดย กรมพระราชวังหลัง และสามก๊ก ที่แปลโดย เจ้าพระยาคลัง (หน) มีความยาว 95 เล่มสมุดไทย