Chúng ta sẽ cùng nhau bàn luận tại sao Vạn Lý Trường Thành, một công trình quốc phòng nhưng lại nằm sâu bên trong lãnh thổ Trung Quốc.
Từ xa xưa thì những bức tường thành được xây dựng mà sau này gọi là Vạn Lý trường thành đều chỉ có 1 ý nghĩa là chống ngoại xâm, ngoài ra nó không còn ý nghĩa nào thực sự to lớn. Nhưng nó ngốn biết bao nhiêu tiền của và xương máu của người dân. Và dĩ nhiên nó phải được xây dọc theo biên giới của các quốc gia Trung Quốc. Tôi gọi là các quốc gia vì thực tế xa xưa trên lãnh thổ Trung Quốc tồn tại những vương triều, đôi khi là những quốc gia khác biệt. Không ai xây dựng ở giữa lãnh thổ mình một bức tường hoành tráng, nếu như vậy thì chẳng khác nào dâng phần đất bên ngoài cho ngoại bang.
Khi nhìn vào bản đồ Vạn Lý trường thành chúng ta sẽ thấy nó không trùng đường biên giới của Trung Quốc hiện nay mà nó chỉ chạy từ Sơn Hải Quan ở tỉnh Hà Bắc, vòng ra ngoài của thành phố Bắc Kinh và cứ như vậy nó kéo dài đến sa mạc Gobi và kết thúc ở đó. Chúng ta thấy rằng nó không chạy tới Tân Cương và đặc biệt là vùng Nội Mông Cổ vùng Mãn Châu thì nó nằm ngoài bức tường thành này. Bức tường chúng ta biết ngày nay chủ yếu xây dựng dưới triều đại nhà Minh khoảng mấy trăm năm gần đây thôi. Thậm chí là có nhiều đoạn mới được Trung Quốc xây dựng lại để phục vụ du lịch.
Như vậy, ngày xưa, trước thời nhà Minh thì sao. Nhiều người cho rằng nó được xây dựng thời Tần Thủy Hoàng, nhưng tôi nghĩ rằng nền móng của công trình này có trước cả thời Tần Thủy Hoàng. Các quốc gia nhỏ trước nhà Tần đã tự xây cho mình những đoạn tường riêng biệt, có những đoạn nằm sâu về phía Nam so với Bắc Kinh. Khi Tần Thủy Hoàng trở thành hoàng đế ông mới thấy giá trị của các công trình và cho nối lại các đoạn tường này cũng như kéo dài nó dọc theo lãnh thổ của mình.
Trong lịch sử văn minh phương Đông thì có hai nền văn minh riêng biệt đó là văn minh nông nghiệp gắn với trồng trọt bằng lối sống định canh định cư, còn lại là văn minh du mục sống du cư và chăn thả. Lần theo dấu vết em đi , tìm đâu cho thấy em tôi Tình yêu bốc cháy trong tim phút giây nào nguôi. Đó đó là du mục. Rõ ràng vạn lý trường thành khi được xây dựng đã trở thành một cái ranh giới ngăn cách hai nền văn minh.
Chứng tỏ một điều là người Hán ở phía Nam luôn có mối dè chừng, đúng nghĩa là rất ngán các thế lực ở phía Bắc trong khi chính người Hán lại tiến hành thôn tín các quốc gia nhỏ hơn ở phía Nam họ. Có một thực tế là người du mục điển hình là Mông Cổ rất giỏi chiến đấu, dùng kỵ binh giỏi, về mặt thể chất họ cũng khá khỏe mạnh.
Các triều đại sau nhà Tần vẫn tiếp tục học hỏi và xây dựng thành, những vị trí đôi khi không giống nhau. Thời điểm đó ở mức độ nào đó Vạn Lý Trường Thành cũng đã phát huy tác dụng. Nhưng đến triều đại Nhà Đường thì các hoàng đế lại chủ trương khác, thúc đẩy ngoại giao thay vì đóng rào thủ thế. Mấy ông vua này thì hay gả công chúa cho các bộ tộc phía Bắc để tạo tình hảo hữu. Cái lối đi này khiến công việc ngoại giao nó nhẹ nhàng mà cũng không cần thiết xây tường tốn kém.
Sau khi nhà Đường sụp đổ, trường thành dường như cũng không được quan tâm. Có lẽ tiếp tục được xây dựng dưới thời Tống, nhưng thời này Trung Quốc rất chia rẽ, bản đồ này chúng ta thấy tường thành dường như chỉ thể hiện ở phía nhà Kim ở phía Bắc, đây cái này bạn sẽ thấy rõ hơn những gì nhà Kim họ xây. Nó cũng ít nhiều có tác dụng nhưng chuyện gì đến rồi cũng đến, quân Mông Cổ sau khi tiến về hai phía Tây và phía Đông thì họ bắt đầu tính đến phía Nam là lãnh thổ các quốc gia sau bức trường thành. Nhà Kim diệt vong ít lâu sau lãnh thổ nhà Tống cũng thuộc về quân Mông Nguyên. Trung Quốc đặt dưới sự kiểm soát của Mông Cổ gần 100 năm 1271–1368.
Sau đó nhà Minh thành lập, việc xây dựng vạn lý trường thành được quan tâm hơn hết. Theo trang history.com, Việc xây dựng Vạn Lý Trường Thành như ngày nay bắt đầu vào khoảng năm 1474. Sau giai đoạn mở rộng lãnh thổ ban đầu, các nhà cai trị nhà Minh chủ yếu giữ một lập trường phòng thủ và việc cải tạo và mở rộng Vạn Lý Trường Thành là chìa khóa cho chiến lược này.
Bức tường nhà Minh kéo dài từ sông Áp Lục biên giới Trung Quốc, Triều Tiên hiện nay và uốn lượn từ đông sang tây qua Liêu Ninh, Hà Bắc, Thiên Tân Bắc Kinh, Nội Mông, Sơn Tây, Thiểm Tây, Ninh Hạ và Cam Túc ngày nay.